Productie : WALPURGIS
Coproductie : Bonk vzw - Flat Earth Society, Theater op de Markt, Zeeland Nazomerfestival
Libretto : Judith Vindevogel naar Pieter de Buysser
Partituur : Peter Vermeersch
Regie : Judith Vindevogel
Met : Eurudike De Beul, Thaïs Scholiers, Charlotte Vandermeersch, Bernard Van Eeghem, Nordine Benchorf, Annique Burms, Evelien Van Hamme en Geert Van Dijk
Live muziek : Flat Earth Society
De openluchtversie van ZILKE - Dood en ontwaken in ging in première in augustus 2008.
De zaalversie ging in première begin september 2008.

Een whodunit in één circus, twee waarheden (tegelijkertijd!) en drie bedrijven

Walpurgis en FES maakten vertrekkend van deze tekst de voorstelling "ZILKE, dood en ontwaken".

Een muzikaal heiligenleven en een existentiële farce

Een zonnige verschrikking. De volgende synopsis is je reinste oplichterij van het vettige circus, maar dat is iedere synopsis:

Walter Vandekasteien is bijna zeventig. Na vijftig jaar ploeteren heeft hij eindelijk een goedlopend circus. Een mooie tent, professionele acts, forse staastssubsidies, en de sponsors staan aan te schuiven om hun naam gelinkt te zien aan zijn spektakel.

Walter en zijn vrouw Bernadette Vandekasteien-Verachtert vormen het komisch duo “Spliffie en Splaffie”. Geboren in Deurne, ze zeggen zelf altijd dat ze van een circusfamilie afstammen maar dat is lichtelijk overtrokken. Hun overgrootvader was paardentemmer en circuskoning in de tweede wereldoorlog. Met behulp van de Duitsers. Nadien hebben ze 50 jaren zwarte sneeuw gezien, afwisselend schoonmaakproducten gesleten en met caravans rondgetrokken, in de jaren zeventig hebben ze een periode vooral bedrijfsfeestjes opgeleukt.

Maar nu kan het niet op. De tent zit avond aan avond afgeladen vol, ze krijgen veel geld van de overheid en Mitsubishi en Crocky zijn belangrijke structurele partners. Maar Spliffie vindt de toestand in zijn stad en in de wereld niet meer om te lachen. Nu het circus goed draait wil Spliffie geen clown meer zijn. Zijn vrouw Bernadette ziet met lede ogen aan hoe haar Walter verandert. Walter ontwaakt. Wat er met hem gebeurt is een raadsel. Ideeën die voor hem vast stonden, blijken nu op losse schroeven te staan. Hun dochter is al jaren geleden in Amerika gaan wonen. Ze hebben daar mooie foto’s van: Suzanne in witlederen interieur met

goud afgewerkt. Getrouwd met een ondernemer en het circus vaarwel gezegd. Walter heeft haar altijd gezegd dat circusbloed zou kruipen waar het niet gaan kan maar Suzanne heeft daar geen oren naar gehad. De dochter van Suzanne wel.

Zilke, Walter en Bernadettes kleindochter, is een geweldige trapeziste en allround acrobate. Maar nu ligt Zilke dus gekneveld op de bodem van een vat. En zingt ze elke avond tussen dood en ontwaken haar lied. Haar grootste fan is Bernard. Een jonge ondernemer die zoveel mogelijk naar het circus komt. Het is een ontzettende uitlaatklep voor hem. En hij heeft zijn hart verloren aan Zilke.

Patsy Andersuitgedraaid en Greet Van Dieperin, showbeesten van in hun prille jaren, zijn de bewakers van het grote geheim. Hun nummers stellen niet zoveel voor, maar het zijn volbloed schoonheden en voor hen is Circus Ngemak de enige plek waar ze kunnen overleven.

En dan is er nog Abbas, de Iraanse kunstenaar die een prachtige act heeft met geitjes, maar wordt uitgelachen en uitgescholden door het publiek. Hij durft niet meer optreden met zijn geitjes en begint iedere act met een korte verontschuldiging dat ze er niet bij zijn. Abbas’ liederen en bloedmooie sprookjesachtige goochelnummers worden door het publiek veel te flauw gevonden en op hoongelach en boegeroep onthaald. Hij moet op zijn minst geiten neuken of met explosieven afkomen.

Citaat van Pieter De Buysser uit een gesprek tussen Jean Paul Van Bendegem, Pieter De Buysser, Peter Van den Eede, Kris Verdonck, Patricia Portela, Rob Vanderbeeken, Raf De Bont en Tom Bonte, ook wel de Commissie ter Bevordering, Bevraging en Bewaking van de Relatie tussen Kunst & Wetenschap genoemd, een initiatief van Vooruit.

"Kijk, een werk is ethisch en politiek niet omwille van de proposities en de statements die het verkondigt (“Ik ben tegen de zwarten en voor de witten.”) maar omwille van de organisatie van zijn tekens. Omwille van hoe het tekensysteem is georganiseerd. Als je een tekst organiseert die je sluit naar één betekenis, dan ben je manipulator. Dan doe je aan propaganda, doe je aan reclame, aan porno, weet ik veel wat. Maar als je een tekst benadert als een neutrum van alle posities, een pre-moraal moment waar iedere morele propositie komt te vervallen, dan maak je voor mij een ethisch werk. Omdat een ethisch werk open is en daardoor oneindig is."

"Een even absurd als obstinaat sprookje... het Zeeland Nazomerfestival heeft tot eind deze week een hit in huis "
Hein Janssen, De Volkskrant, 01/09/08

"Zilke is een wonderlijke productie, een aanvankelijk vrijwel niet te volgen verhaal over het meisje Zilke dat meerdere malen per dag sterft om door de dood weer tot leven te worden gewekt. Haar moeder exploiteert haar door Zilke te verheffen tot circusact. Geleidelijk wordt duidelijk hoezeer alles als metafoor kan worden gezien, zonder dat die tot in detail wordt ingevuld.

Het stuk is een mengeling van circus, parabel, musical, variété en wat al niet meer..."
Rolf Bosboom

"Tussen de bomen hangen slingers van kleurige lampjes. Zilke wordt gespeeld op een feeërieke plek. Het Vlaamse muziektheatergezelschap Walpurgis is neergestreken aan de rand van Goes, in een park met oude perelaars en vroege nachtegaaltjes. Maar zo vredig als het daar in de avondschemering oogt, zo grimmig klinkt het verhaal van Zilke.

Het meisje met de op het Vlaamse verkleinwoord van 'ziel' lijkende naam, lijdt aan een vreemd symptoom. Verschillende keren per dag breekt haar hart, uit medelijden met het lot van de mensen. Maar steeds wekt de dood Zilke weer tot leven. Ja, librettist Pieter de Buysser schreef een morbide sprookje. En componist Peter Vermeersch leverde er wilde muziek bij.

Muziek die van klassiek melodisch tot het meest burleske gaat, van heel verheven tot uiterst banaal. ... Regisseur Judith Vindevogel leeft zich uit in groteske figuren en schrille, bonte beelden. De tekst rijmt, het ritme klopt, de spanning houdt lang aan. Het Zeeland Nazomerfestival zindert.
Anneriek De Jong, NRC Next, 1/09/2008
4 sterren